Met traditioneel onderwijs gaan we de wereld niet redden
STARTCOLUMN
Giuseppe van der Helm
(Coöperatie Leren voor Morgen)
Na een loopbaan in het bedrijfsleven en 9 jaar voorvechter te zijn geweest van duurzaam beleggen, werkt Giuseppe nu aan de verduurzaming van het onderwijs als directeur van de Coöperatie Leren voor Morgen. Met 5 jaar ervaring als docent ziet Guiseppe duurzaamheid niet als iets wat het onderwijs er bij moet doen volgens sommige belangengroeperingen maar als kern van het voorbereiden van leerlingen en studenten op hun bijdrage aan de samenleving van de toekomst en het floreren daarin.
STOPCOLUMN
In 2050 moeten we in Nederland 100% circulair opereren. En daar moet iedereen een steentje aan bij dragen. Hoe gaan we dit doel halen? Tijdens de Nationale Conferentie Circulaire Economie 2024 (15 maart jl.) werd wederom benadrukt: we hebben íedereen nodig. Het (beroeps)onderwijs speelt hierin een grote rol. Hoe leiden we mensen toekomstbestendig op? Met het onderwijs dat nu nog vrij traditioneel is ingericht gaan we dat niet redden. Hoe zorgen we ervoor dat we, gezamenlijk, de studenten helpen om te leren voor morgen?
De toekomst verandert in een razend tempo. En daardoor is er in de onlangs gelanceerde kerndoelen van het leergebied Burgerschap van SLO een kerndoel geformuleerd over maatschappelijke thema’s en ontwikkelingen. Helaas was de inkt van deze doelen nog niet droog of de criticasters verschenen op het toneel. Hoezo leergebied Burgerschap? Breng dat toch onder in de traditionele vakken! En maatschappelijke thema’s? Laat leerlingen dat toch zelf allemaal uitzoeken. Zet vooral in op taal en rekenen! En zorg voor een helder en compact curriculum!
Tja. Als je traditioneel onderwijs belangrijk vindt, dan zit je goed. De huidige kerndoelen stammen immers uit 2006, voordat de smartphone bestond en niemand nog in een Tesla reed. Klimaatverandering en de circulaire economie waren slechts de zorg van een enkele druktemaker en polarisatie was nog geen issue omdat we ruim baan gaven aan afwijkende meningen. Maar nu veranderingen steeds sneller gaan, worden onze leerlingen onvermijdelijk met transities geconfronteerd. In deze Week van de Circulaire Economie realiseren we ons dat we nog maar 26 jaar hebben voordat we 100% circulair opereren- en we nog steeds niet goed weten hoe dat moet. Hoe kunnen we onze studenten daarop voorbereiden?
Bedrijven kunnen daarbij een grote rol spelen. Meer nog dan onderwijsinstellingen kijken zij naar de toekomst. Welke trends spelen er, waar kunnen ze waarde creëren, het liefste sneller dan hun concurrenten? Zij zijn het die het onderwijs kunnen aansporen om meer aandacht te besteden aan duurzame ontwikkeling. Omgekeerd kunnen studenten hen helpen om out-of-the-box te denken, en oplossingen voor bijvoorbeeld de beweging naar een circulaire economie te bedenken.
Gelukkig zijn er binnen bestaande publiek-private samenwerkingen (pps’en) veel goede voorbeelden te vinden. Waarbij bedrijven, overheden en beroepsonderwijs nauw samenwerken om het beroepsonderwijs van de toekomst vorm te geven. Al die pilots leveren resultaten op die echter wel verankerd moeten worden in curricula, beleid en kwalificatiedossiers. Het is dan van groot belang om niet alleen te stapelen, maar ruimte voor die verandering te scheppen door zaken die niet meer actueel of relevant zijn weg te laten.
Het voorbereiden van leerlingen en studenten op werken en leven in de wereld van morgen is de primaire taak van het onderwijs. Daar is niets politieks aan. Laten we dan ook onze leerlingen helpen om te leren voor morgen.
